Skip to main content

Het PBS proces in vogelvlucht.

03 september 2009

Na vier intensieve onderhandelingsronden over het live gaan van PBS en de tweeweekse reserve die daarvan onderdeel is, is er 31 augustus een onderhandelingsresultaat bereikt. Veel collega’s hebben niet meer scherp hoe het PBS proces in de loop van de jaren nou eigenlijk is verlopen en hoe deze uiteindelijke uitkomst tot stand is gekomen. Daarom een korte terugblik.

Erkenning op 1 januari 2007
Nadat FNV Bondgenoten/Cabin Pressure op 1 januari 2007 als CAO partij wordt erkend door KLM, nemen wij vanaf het voorjaar van 2007 actief deel aan de gesprekken over PBS. We willen allemaal graag een indeling die zoveel mogelijk overeenkomt met onze wensen. We communiceren in die tijd over PBS als een systeem met mogelijk veel flexibiliteit voor de gebruikers, wij dus. En we dragen uit er vertrouwen in te hebben dat PBS beter inspeelt op de wensen van het korps om de indeling individueel meer op maat te kunnen maken. Het lijkt erop dat het systeem in het najaar van 2007 van start zal gaan. 

In diezelfde periode ontstaat bij de VNC de wens om tegelijkertijd met PBS de 28-daagse indeling te introduceren, een lang gekoesterde wens. Deze twee doelen, een indelingsysteem met maximale invloed en zeggenschap voor de gebruiker én een 28-daagse indeling, blijken als combinatie in de praktijk veel problemen op te leveren. Voor die 28-daagse blijkt namelijk een reservestelling van 14 dagen noodzakelijk te zijn. Een bijna onmogelijke opgave om daar een gedragen invulling aan te geven.

Flexibiliteit voor KLM versus zeggenschap van het korps
Eind 2007 stellen wij ons op het standpunt dat, bij de invoering van een systeem dat zo bepalend is voor ons werk en privé-leven, er geen fouten kunnen worden gemaakt. We benadrukken ook dan al dat kwaliteit wat ons betreft boven snelheid gaat en pleiten voor een langdurige testperiode. Invoering van PBS wordt uitgesteld en een werkgroep van KLM en vakbonden sluit zich dagenlang op in een hotel. Samen met een objectieve gespreksleider, die als procesbewaker kan dienen, buigen partijen zich over de problematiek, de zgn. “Pressure Cooker sessie”. De inschatting op dat moment is dat PBS eind 2008 operationeel zou kunnen zijn. Hoewel er binnen de werkgroep over veel issues overeenstemming wordt bereikt, ontstaat er een verschil van mening dat zich toespitst op flexibiliteit van KLM versus de zeggenschap van het cabinepersoneel over tellerstanden, zoals de CS teller.

KLM/VNC deal
Dat verschil van mening blijf bestaan tussen vakbonden en KLM. Begin maart 2008 communiceren we dat we niet afwijzend staan tegenover een Personal Bidding System, maar dat de nadruk op personal moet liggen. Wij willen ons echter niet binden aan een verdere invulling van PBS in een aanpak die niet de onze is. Daarnaast vinden wij dat het systeem op dat moment onvoldoende bijdraagt aan het creëren van draagvlak voor verandering binnen het korps. Dat laatste zou de kans op mislukken van PBS naar ons idee te groot maken en daar voelen wij op dat moment niets voor. Als blijkt dat KLM onvoldoende wil ingaan op het uiterst constructieve en evenwichtige voorstel van (toen nog) beide bonden geven we aan dat we niet langer actief willen meewerken aan het invullen van PBS. De VNC vindt op dat moment een 28 daagse indeling dermate belangrijk, dat zeggenschap en invloed m.b.t. de indeling voor het korps daaraan ondergeschikt worden gemaakt. Dat wordt op 15 mei 2008 duidelijk als VNC en KLM een gezamenlijk voorstel omarmen. Wij worden door deze VNC/KLM deal overvallen en dat is het moment dat onze wegen zich scheiden.

Maximale informatie
FNV Bondgenoten/Cabin Pressure organiseert vervolgens inloopspreekuren om leden te informeren in aanloop naar een ledenraadpleging die zal worden gehouden. Centrale vragen daarbij zijn de gedragenheid bij onze leden voor zowel het oorspronkelijke gezamenlijke vakbondsvoorstel als de KLM/VNC deal. De uitkomst van het referendum is overduidelijk. Onze leden kiezen massaal voor het oorspronkelijke gezamenlijke voorstel waar, zij het onder heel andere voorwaarden, ook een tweeweekse reservestelling deel van uitmaakt.

Achter de schermen gebeurt er van alles. FNV Bondgenoten/Cabin Pressure neemt afstand van de plannen, maar eist wel om aangehaakt te blijven om op die manier in staat te worden gesteld zijn verantwoordelijkheid te nemen om het systeem te kunnen toetsen aan de CAO. Daarnaast blijven we betrokken bij de acceptatiecriteria voor het live gaan van PBS om zoveel mogelijk invloed te behouden. Aan de kant van KLM worden er verantwoordelijke managers gewisseld en het live gaan wordt in de planning gesteld op 9 september 2009.

De actualiteit in chronologisch perspectief

  • Op16 juni dit jaar moet worden besloten of met het proefdraaien kan worden gestart. FNV Bondgenoten/Cabin Pressure adviseert KLM dringend het proefdraaien (en daarmee het live gaan van PBS op 09-09-09) te heroverwegen. KLM legt dit advies naast zich neer.
  • Op 4 augustus 2009 vindt er een evaluatie plaats van de proef met de nieuwe reservestelling. De proef die dan bijna vier maanden loopt, wordt op een aantal vooraf vastgestelde criteria geëvalueerd. FNV Bondgenoten/Cabin Pressure laat KLM op grond van de gepresenteerde gegevens weten geen akkoord te geven om deze reservestelling te implementeren in PBS
  • Op 13 augustus jl. geeft KLM ons een update m.b.t. het proefdraaien met PBS. Naast de eerdere positieve geluiden van de kant van KLM wordt ons gemeld dat de eerste resultaten van de enquête slechts binnendruppelen. De respons is dan ook te laag om er conclusies aan te kunnen verbinden. Dat zijn verontrustende geluiden. Veel collega’s geven in de KLM enquête bovendien kritiek op de duur van het proefdraaien. Die korte periode hebben ook wij vanaf het eerste begin ter discussie gesteld.
  • Op 21 augustus blijkt dat de reservestelling in PBS in onze ogen geen voldoende krijgt. Onze bezwaren richten zich op dat moment met name op de korte duur van de pilot, het toegestane aantal reserveblokken in bepaalde divisies en het grote verschil in de uitkomsten tussen ons eigen tevredenheidsonderzoek en dat van KLM. FNV Bondgenoten/Cabin Pressure geeft een No Go voor implementatie van de resevestelling.
  • Op 27 augustus voert FNV Bondgenoten/Cabin Pressure intensief overleg met KLM. Uit de KLM presentatie blijkt op dat moment dat de gebruiksvriendelijkheid van PBS niet de vooraf afgesproken 7 krijgt, maar slechts een 5,5. Deze uitslag wordt ondersteund door de resultaten van het onderzoek dat FNV Bondgenoten/Cabin Pressure zelf heeft gehouden op de website (daar werd een 4,1 gescoord) en door honderden reacties via email. VNC wil desondanks akkoord (dus live) gaan en er wordt door KLM maximale druk op ons uitgeoefend daarin mee te gaan. Daarmee wordt duidelijk dat PBS er sowieso zal komen, met ons of zonder ons. Door het No Go van onze kant op dat moment wordt het overleg opgeschort.
  • Wij dwingen daarmee een vervolg af op de besprekingen, die uiteindelijk op 31 augustus leiden tot een groot aantal verbeterpunten. Zo zijn er maatregelen vastgesteld om de gedragenheid van PBS te vergroten en zijn er evaluatiemomenten afgesproken in april en oktober 2010 waarop we kunnen besluiten alsnog te kunnen teruggrijpen op Plan&GO als de situatie daarom vraagt. Ook zijn er inhoudelijk harde afspraken gemaakt over bijvoorbeeld een ruilbulletin voor RT en een onderzoek naar het verlagen van het maximaal aantal RT blokken. We bereiken daarmee het maximaal haalbare.

Dat is een overwinning die we met recht claimen, waar we trots op zijn en die er enkel en alleen gekomen is door onze standvastigheid!

Je beslist zélf mee
Transparantie staat bij ons hoog in het vaandel en zoals bekend zijn wij een democratische vakbond. Dat betekent dat onze leden de belangrijkste en de laatste stem hebben m.b.t. voorstellen over belangrijke onderwerpen. Korpsbrede gedragenheid van PBS is bij uitstek zo’n onderwerp! Wij hebben dan ook ingestemd met het PBS-protocol onder nadrukkelijk voorbehoud van instemming van de meerderheid van onze leden.

Redactie Cabin Pressure